Và thế là họ xa nhau
Chỉ còn dòng Nêva cuồn cuộn chảy
Ngôi sao chiều bùng cháy
Tiếng chim kêu lạc lõng cuối trời xa...
Năm tháng trôi qua, năm tháng cứ trôi qua
Cô gái hiểu người yêu mình có lý
Khi bụi thời gian nhuộm những sợi tóc đẹp trên mái tóc óng ả
Khi ngọt ngào nhiều, cay đắng cũng nhiều hơn
Nàng nghĩ gì Onga Becgon ?
Câu thơ viết như một lời thú tội
Ôi cái tuổi ngây thơ chẳng bao giờ có lỗi
Khi nhắp vị ngọt ngào cay đắng của Tình yêu
Vẫn những bờ đá hoa cương, vẫn những buổi chiều
Và lớp trẻ lớn dần theo năm tháng
Sẽ hợp tan bao mối tình trong trắng
Sao vô tình chảy mãi hỡi Nêva ?
Đôi lứa nào sẽ vui trong hạnh phúc ngôi nhà
Và ai sẽ suốt đời phải mang câu hát tiếc một thời thiếu nữ
Ai nhớ hoài vì thuở xưa sẽ khóc than một thời trai trẻ
Năm tháng dẫu qua rồi, cái vết thương lòng vẫn chảy máu dọc thời gian
Nàng nghĩ gì hỡi Onga Becgon
Khi trở lại dòng sông Nêva vẫn sóng chiều dào dạt
Khi trở lại nơi ngày xưa câu hát giữa chừng lịm giữa làn môi
Chuyện cũ đã qua rồi
Nhưng xa đến vô cùng là người yêu thuở ấy
Sẽ lạnh lẽo giá băng hay âm thầm lửa cháy
Bởi câu hát khác xưa rồi, tiếng khóc cũng khác xưa
Chỉ còn những chiều sóng nước Nêva
Và lời nhắn nhủ dặn về tuổi trẻ
Hãy rộng lượng, hãy là người tha thứ
Sẽ chẳng phải đau lòng khi trở về kỷ niệm đầu tiên.
Tâm tình với Olga Bergon
Em và tôi
Em có nét buồn sâu như ngọn gió
Thổi lang thang qua năm tháng hao gầy
Tôi có chút buồn xa như ngọn cỏ
Khuất chìm trong cát bỏng đến chân mây
Khi quay lại nhìn nhau trong khoảng khắc
Gió qua truông thương cỏ cháy ven trời
Chỉ em biết, cỏ rồi xanh mút mắt
Chỉ một mình em biết-cỏ là tôi!
Em có thể có gì xa cách lắm
Những ưu phiền chưa nói hết cùng tôi
Mưa sau núi trải về xa thăm thẳm
Lối em đi mù xóa dấu chân rồi...
Như gương mặt qua sa mù trở lại
Tươi như sương mà lãng đãng như sương
Có thể hóa hồ ly trong chuyện cổ
Có thể hóa nàng tiên trong cuộc đời thường
Tôi chớp mắt nhìn phút giây huyễn hoặc
Em vẫn vô tâm, lặng lẽ như thiền
Nếu hóa nước, hẳn hóa nguồn trong suốt
Chỉ một mình tôi biết-cỏ là em!
1999
Ngày đã đứng trưa
Yêu đến nỗi trong lòng run rẩy mãi
Trưa lan xa, bóng nắng đẫm vui buồn
Trưa đang đứng, còn đời mình đang chín
Giọt nắng vàng như mật sáng rưng rưng.
Đã đứng rồi ư? Sao đời ngắn vậy
Nghĩ chưa xong, thời khắc điểm xong rồi
Đã chín rồi ư? Sao đời ngắn vậy
Quay lại nhìn, bao việc vẫn buông xuôi.
Yêu đến nỗi trong lòng run rẩy mãi
Phút thiêng liêng thức tỉnh lại bao điều
Nhìn thấu suốt nhỏ nhoi và vĩ đại
Càng yên lòng rõi tới đích mình theo.
KHÔNG ĐỀ
Em cũng giống như cơn mưa, như trận gió lúc sang hè
Làm thức tỉnh hồn tôi nhiều biến động
Tôi im lặng, bàng hoàng khi được sống
Một ngày vui không dễ nói ra lời
Lối rất dốc. Màn sương và một chút mây trời
Một chút nắng làm hồng hào gương mặt
Một chút lặng thinh khi nhìn xa tít tắp
Một chút đợi chờ sẽ thổ lộ bâng quơ.
Ta cứ lên cao, cao mãi đến bao giờ
Bỗng phát sợ - nhỡ chúng mình biến mất!
Đá đẹp quá - tưởng chừng không có thật
Hoa dập dờn, nhưng chửa đến tầm tay!
Có chút gì thích thú rất thơ ngây
Là dự đoán về nhau, mà không cho nhau biết
Là nghĩ ngợi nhiều điều, nhưng nghĩ chưa tới hết
Hạnh phúc gieo từng chuỗi ú tim dài...
Và bến đò vui, thành khúc nhạc không lời
Bao cây số ta qua, nước với trời đồng vọng
Sau rốt, đến buổi chiều...khi tất cả đều yên lặng
Thì em lại như cơn mưa, như trận gió lúc sang hè!
CÒN… MẤT…, TUỔI YÊU ĐẦU
Mất sự bình yên hay những niềm vui ?
Mà đến giờ vẫn tưởng còn nguyên vẹn
Vẫn tưởng còn nguyên cả cuộc đời ?
Anh đã buồn qua nhịp đập trái tim thơ
Như chim bay qua nỗi buồn một thuở
(Ôi đến nhiêu khê là nỗi buồn tuổi nhỏ !)
Áo ướt chăng em ? Trên áo động xuân về…
Giá như là ta đã yêu nhau
Hẳn mộng ước vuông tròn hơn có phải ?
Nghĩ hối tiếc những ngày phung phí mãi
Ta đi quanh mà chẳng đến bao giờ !
Em có còn nhớ lại nữa không em
Ngày nắng, ngày mưa, bụi lầm gót đỏ
Hoa tím ngát thở dồn trong ngọn gió…
Ta đã mất gì suốt tuổi nhỏ trong nhau ?...
NHỮNG VỈA THAN NGẦM…
Đi sao không hết lòng mình !
Những vỉa than ngầm thời trẻ
Bất thần bùng cháy lên.
Cỏ may mùa thu
Cỏ lạ lùng khô đắng
Cỏ suốt đời lang thang
Tôi còn mãi buổi chiều xanh khắc khoải
Cỏ may ghim đầy.
Đi sao không hết lòng mình
Không sao tìm ra giới hạn
Cỏ bỗng làm tôi rơi nước mắt
Những vỉa than ngầm thời trẻ
Đã bao giờ cháy hết đâu em ?...
CỨ NHƯ KHÔNG
Lòng yêu đời có thật dễ không em ?
Khi anh có, anh biết là thực khó
Anh trả giá bằng rất nhiều cực khổ
Để được cứ như không, thư giãn, nguyên lành.
Em lo lắng mà không hề trách móc
Chỉ nhìn anh đoán được hết vui buồn
Em mềm mại mà không hề khiếp sợ
Vượt thác rồi, chờ dốc khác cao hơn !
Từng đau đớn vì lòng người phản trắc
Từng xót xa vì lắm nỗi tị hiềm
Ta lại vẫn còn nhau, không mất mát
Lòng yêu đời có thật dễ đâu em !...
KHOẢNG CÁCH GIỮA LỜI
Ngay ở chỗ lẽ ra cần nói ngắn.
Bao lần em lẳng lặng
Đủ khiến tôi bàng hòang.
Khi phần nói lấn hết được phần sống
Lấn hết mọi điều tiềm ẩn giữa câu
Thì vạn câu thơ cũng thành rẻ rúng
Liệu còn gì vang vọng nữa trong nhau ?
NGẪU NHIÊN VÀ TẤT NHIÊN
Tôi có một con tàu
Em có một vì sao
Tôi có một vầng trăng
Em có ngày nắng ráo
Tôi có một cơn mưa
Em có dải rừng xa
*
Tôi đem vầng trăng khớp lại với trời sao
Đem cơn mưa đặt trứơc ngày nắng ráo
Đem con tàu chạy qua rừng hư ảo…
Và bất ngờ, em nói đến Tình Yêu !
TỰ SỰ
Những ý nghĩ phù du như bóng sáng
Thoắt bay qua, thoắt chạy đến vô cùng
Thơ chưa chín, quên đi, đầu đã bạc
Em một thời, ngó lại, đã hư không !
Nhanh quá thế, mà cũng buồn quá thế
Chớp mắt xong, là đã một đời người !
Day dứt lắm những gì từ tuổi trẻ
Chưa kịp làm, hẹn đó, để rồi thôi !
Lại muốn trở về khát vọng thiên nhiên
Quên hết mọi ưu tư từ sách vở
Để hòa nhập với những gì chưa có…
Cần một thời sau nữa của mình chăng ?
Thơ tình ngày biển động
Chưa bao giờ anh ước đâu em
Một ngôi nhà, bão dừng sau cánh cửa…
Trời ơi ! Buổi sớm quá chừng thơm
Anh gặp lại hương sen, năm anh mười tám tuổi
Một ánh vui táo tợn của mùa hè
Khi những vệt ong hôn vào nhụy hoa cháy bừng như vệt lửa
Những trận lốc, những cơn mưa trước hồn anh bỏ ngỏ…
Và ngôi nhà, bão dừng sau cánh cửa
Có thể nào anh ước đâu em ?...
*
Rất nhiều chuyện qua rồi, rất nhiều chuyện giống như quên
Sau tuổi hai mươi, ngỡ không cần đến nữa :
Chút xôn xao trong hàng cây nắng nhỏ
Giọt nước tròn rung rinh trên lá sen
Cả gợn sóng mơ hồ trong ánh mắt riêng em
Màu trời xám mênh mông ngày biển động
Cánh bướm mai hồng, cơn mưa chiều tím
Một cửa sổ lặng thầm chi chút đếm sao rơi…
Hạnh phúc ta cần, thực cũng giản đơn thôi
Như chỉ ở trước ta thêm một tầm tay với
Ngỡ rảo bước là sớm chiều đã tới
Suốt một đời, sao vẫn giục mình đi ?
Em có thể là gì sau trang sách Pauxtopxki ?
Là một ánh bình minh xanh mờ không thể tắt ?
Hay hương mát rừng thông cao ẩm ướt ?
Một bóng cây khắc khoải cả mùa hè ?
Anh không biết dãy phố ta đi hôm ấy gọi là gì ?
Không biết lá cây trên đầu sao buổi chiều phát sáng ?
Giọt nước mắt long lanh giữa tình yêu, tình bạn
Những kỷ niệm nơi này xáo trộn với nơi kia.
Anh và em (chỉ thế thôi). Và không có Pauxtopxki
“Ta đã lớn. Mà Pauxtopxki đã chết !”
Chỉ còn lại cuối cùng những cảm thông da diết
Của tất cả những gì vừa có lại vừa không…
*
Tất cả là vậy thôi ! Em – Màu trong suốt của trời xanh trên phố thợ
Chỗ mặn nhất của đầu bọt sóng tự khơi xa
Lại cũng là vết thương của anh, tuổi thơ của anh, nơi ẩn kín của hồn anh
bão tố.
Lá cỏ bồng gió ru trên bãi cát khô cằn.
Đốm lửa nhỏ bất ngờ trong một đêm ngủ rừng, hai bàn tay lạnh cóng
Hay màu ngói đỏ đầu tiên, sau cả cuộc chiến tranh dài ?
Em thao thức trong anh lòng yêu lớn – Con Người !
Yêu những thứ bị tàn phá đi, bây giờ cần dựng lại
Yêu một cái cây, tự lúc phải gây mầm cho đến khi ra trái
Yêu cái đẹp của cuộc đời, để buộc nó sản sinh thêm…
Chưa bao giờ anh ước đâu em
Một ngôi nhà, bão dừng sau cánh cửa!
Nghĩ lại về Pauxtopxki
Ðồi trung du phơ phất bóng thông già
Trường sơ tán. Hồn trong chiều lặng gió
Những trang sách suốt đời đi vẫn nhớ
Như đám mây ngũ sắc ngủ trong đầu...
"Lẵng quả thông" trong suối nhạc nhiệm màu
Hay "Chuyến xe đêm" thầm thì mê đắm
Mùi cỏ dại trên cánh đồng xa thẳm
Một bầu trời vĩnh viễn ướp hương hoa.
- "Có thể ngày mai ta cũng đi qua
Một cánh cửa nao lòng trong truyện "Tuyết"?
Có tiếng chuông rung và con mèo "Ackhip"
Ánh nến mơ hồ như hạnh phúc từng mong..."
Xa xôi sao... Thời thơ ấu sau lưng!
2.
Nhưng không phải thế đâu, không phải thế đâu,
Cuộc đời không phải thế!
Giọt nước soi trên tay không cùng màu sóng bể
Bể mặn mòi, sôi sục biết bao nhiêu
Khi em đến bên anh, trước biển cả dâng triều.
Ta thu hết xa khơi vào trong lồng ngực trẻ
Dám thử mọi lo toan để vạch dấu chân trời
Dấu xanh thẳm khi bình minh vụt đến
Dấu đen rầm khi đáy bóng đêm trôi...
Và hạnh phúc vỡ ra như một nốt đàn căng.
Nốt cao quá trong đời xao động quá!
Hạnh phúc cực hơn mọi điều đã tả
Lại ngọt ngào, kỳ lạ, lớn lao hơn.
Anh đã đi qua bão lốc từng cơn
Cây rung lá trong chiều thanh thản nhất
Anh qua cả màu không gian ngây ngất
Một tiếng thầm trong nắng mới lao xao...
Em đã đến rồi đi, như một giấc chiêm bao!
3.
Bây giờ, anh biết nói gì hơn?
Có thể, ngày mai thôi ... Có thể ...
"Hoa tóc tiên ơi! Sớm mai và tuổi trẻ"
Lật trang nhật ký nào cũng chỉ xát lòng thêm...
Pauxtopxki là dĩ vãng trong em
Thành dĩ vãng hai ta. Bây giờ anh ngoảnh lại
Nhưng không phải thế đâu, không phải thế đâu
Anh hiểu rằng không phải...
Như tuổi thơ, vừa đó đã xa vời!
Ðưa em đi... Tất cả thế xong rồi
Ta đã lớn. Và Pauxtopxki đã chết!
... Anh vẫn khóc khi nghĩ về truyện "Tuyết!"
Dẫu chẳng bao giờ mong đợi nữa đâu em!
Bằng Việt